هر روز اتفاقی تازه در این پروژه میافتد. در یکی از روزهای خردادماه و در یکسالگی آغاز این پروژه به سراغ پروژه ساخت بزرگراه طبقاتی صدر رفتیم. مدیر پروژه بزرگراه صدر و نماینده کارفرما مهندس خواجه سعیدی برایمان از پیشرفت این طرح گفت. پروژهای که کمتر از 260 روز دیگر در اختیار شهروندان قرار خواهد گرفت و به نخستین بزرگراه دو طبقه پایتخت بدل خواهد شد،این روزها به سرعت پیش میرود. خواجه سعیدی دلیل این عزم و تلاش مجموعه فعالان این پروژه را مدیریت شهردار تهران میداند و از عزم و اراده یکپارچه تمامی دستاندرکاران این پروژه بهویژه تلاشهای معاونت فنی عمرانی سخن میگوید.
نخستین تونل تاسیساتی
بزرگراه طبقاتی صدر ویژگیهای زیادی به لحاظ مهندسی دارد؛ چه دستاوردهایی که خود پروژه داشته و چه دستاوردهای جنبی پروژه. اما یکی از مهمترین دستاوردهای بزرگراه طبقاتی صدر احداث تونل تاسیساتی انتقال برق فشار قوی به طول 6 هزار و 200متر است که پست برق قیطریه را به پست برق ازگل متصل میکند. با احداث این تونل 77 دکل انتقال برق فشار قوی حذف شد؛ دکلهایی که باعث خراب شدن منظر شهری شده بود و از طرفی نیز آسیبهای زیستمحیطی بسیاری را برای مردم منطقه بهوجود میآورد. دستگاههای مربوطه هم حذف این دکلها و برچیده شدن آنها را غیرممکن میدانستند. با احداث این تونل برای نخستین بار تونل تاسیساتی شهری که برق فشار قوی را جا به جا میکرد مورد بهرهبرداری قرار گرفت اما در کنار احداث این تونل دستاوردهای دیگری نیز شکل گرفت. از آن جمله میتوان به تولید کابلهای انتقال برق فشار قوی مخصوص تونل برای نخستین بار در کشور اشاره کرد. در حدود 40کیلومتر کابل برای استفاده در این تونل برای نخستین بار در کشور تولید شد.
به اندازه یک سوم وزن برج میلاد میلگرد مصرف میشود
حجم میلگردهایی که در بزرگراه طبقاتی صدر استفاده شده و در ادامه خواهد شد؛ رقمی معادل 60هزارتن یعنی تقریبا یک سوم وزن برج میلاد است. برای ساخت بزرگراه طبقاتی صدر از 3هزار و 400 سگمنت (قطعه پیشساخته) 3متری در پل اصلی و برای رمپها و لوپها نیز از 3 هزار و 300سگمنت 2متری استفاده خواهد شد. عرض سگمنت نیز 22مترو 70سانت است و دارای دو باند در هر بخش و یک باند عبور اضطراری است.
طول شمعهای بزرگراه
طول شمعهای استفاده شده در بزرگراه طبقاتی صدر معادل 40کیلومتر است. به عبارتی اگر تمام شمعهای بزرگراه صدر را کنار هم بگذاریم، طول تهران تا کرج را شامل میشود. تاکنون نیز بالغ بر 90درصد شمعهای بزرگراه طبقاتی صدر اجرا شده و سرشمعها حدود 55درصد به اجرا درآمده است. ستونهای اصلی بزرگراه صدر تاکنون نزدیک به 30درصد اجرا شده است؛ یعنی از کل ستونهایی که در زمین کار شده، مجموعا 30درصد پیشرفت فیزیکی داشتهاند. مجموع کل ستونهای بزرگراه صدر نیز 234 ستون است.
آلودگیهایی که رفع میشود
بزرگراه طبقاتی صدر دو باند رفت و دو باند برگشت خواهد داشت. در هر مسیر یک لاین اضطراری برای عبور خودروهای ویژه طراحی شده است در هر مسیر نیز برای کاهش آلودگی صوتی از دیوارههای صوتی استفاده خواهد شد و این دیوارهها به شیوهای طراحی شده است که آلودگی صوتی را در حد فعلی نگاه میدارد و آلودگی بیشتری برای ساکنان مجاور بزرگراه بهوجود نمیآورد. حتیدرصددیم که این آلودگیها را نیز از همین اندازه هم کمتر کنیم. در برخی نقاط که منازل شهروندان به پل نزدیک است و احیانا آلودگی بصری بهوجود میآید، طبق هماهنگیهای صورت گرفته با سازمان زیباسازی شهر تهران این آلودگیهای رفع خواهد شد.
بتنریزی؛ چهار و نیم برابری برج میلاد
حجم بتنریزی نهایی در بزرگراه صدر 280 هزارمتر مکعب خواهد بود. این حجم بتنریزی معادل 4/5 برابر حجم بتن بهکار رفته در برج میلاد تهران است و تقریبا 7 برابر حجم بتن بهکار رفته در برج CN کاناداست. 120هزارمترمکعب بتن در سگمنتهای پل و رمپ به کار میرود و 160هزارمترمعکب بتن دیگر نیز در ستونها و شمعها استفاده شده است. این حجم بتنریزی در چنین زمانی در هیچیک از پروژههای عمرانی کشور صورت نگرفته است. حجم بتن استفاده شده در بزرگراه طبقاتی صدر همچنین 3/5 برابر سد کارون 4 بهعنوان بزرگترین سد بتنی کشور است.
رکوردهای تازه
تقریبا یککیلومتر تونل در بزرگراه رسالت تا حکیم حدود 12سال طول کشید تا ساخته شود. همان پیمانکار برای ساخت تونل توحید شروع به کار کرد و توانست کار ساخت 2336متر تونل توحید را در کمتر از 36ماه به پایان برساند. این موضوع نشان داد که اراده کارفرما و شهرداری در اجرای سریع کار بسیار تاثیر دارد. اما برای احداث تونل نیایش، رکورد تونل توحید نیز باید بهتر میشد. بنابراین 7 کیلومتر تونل مستقیم و 3کیلومتر رمپ و لوپ در کمتر از 24 ماه باید ساخته شود. مسلم است که این رکورد با رکورد تونل توحید قابل قیاس نیست.
استفاده در تمام کشور
کاری که شهرداری تهران آغاز کرد میتواند در آینده نزدیک در بسیاری از نقاط کشور توسعه یابد. احداث کارخانه تولید قطعات پیشساخته بزرگراهی (سگمنتسازی) در تهران و تولید ماهانه یککیلومتر قطعات پیش ساخته، همچنین وجود 4دستگاه گنتری کرین که میتواند ماهانه یککیلومتر از این قطعات را نصب کند باعث افزایش توان مهندسی کشور خواهد شد. بنابراین تمامی دستگاههای اجرایی مانند وزارت راه و شهرسازی و شهرداریهای کشور میتوانند از این امکانات برای ساخت بزرگراههای دوطبقه در کشور استفاده کنند و سرعت و دقت در اجرای کارهای بزرگ عمرانی را در کشور افزایش دهند.